Καθηγητής Βιολογίας Κυττάρου και Ηλεκτρονικής μικροσκοπίας στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πτυχιούχος Φυσικών Επιστημών και Διδάκτορας Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μεταδιδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Harvard. Μετεκπαιδεύσεις στα Πανεπιστήμια ή Ερευνητικά Κέντρα, John Hopkins, Brandeis, Boston College, Colorado, Princeton, Cambridge, CNRS,EMBL. Διδάσκει Βιολογία Κυττάρου, Ηλεκτρονική μικροσκοπία και Ραδιοβιολογία και έχει αναπτύξει ιστοσελίδα πολυμέσων (http://kyttariki.biol.uoa.gr/)
- Είναι πράγματι η χρήση κινητών τηλεφώνων πιο επικίνδυνη από το κάπνισμα; Μπορεί να προκαλέσει καρκίνο;
Ο νευροχειρουργός Βίνι Κουράνα έδειξε με την πρόσφατη ανακοίνωσή του ότι επειδή οι χρήστες κινητών τηλεφώνων είναι 3 δισεκατομμύρια σε όλο τον πλανήτη, ενώ οι καπνίζοντες είναι πολλοί λιγότεροι και επιπλέον, τα παιδιά χρησιμοποιούν κινητό αλλά δεν είναι καπνιστές, τότε ενδεχομένως η ακτινοβολία των κινητών να είναι πιο επικίνδυνη. Αν και ο συλλογισμός είναι σωστός, εντούτοις υπάρχει μια διαφωνία εκ μέρους μου στη βάση ότι αυτά μπορεί να ισχύουν για βαριά χρήση κινητού, δηλαδή πάνω από 1 ώρα την ημέρα και με τη μέγιστη ακτινοβολία του κινητού. Τότε ίσως να συμφωνούσα ότι υπάρχει κίνδυνος ύστερα από χρόνια, εμφάνισης όγκων κυρίως στον εγκέφαλο, αφού αυτό είναι το κύριο όργανο που ακτινοβολείται όταν έχουμε το κινητό στο αυτί.
Όμως η διαφωνία μου έχει μια ακόμη διάσταση, εκείνη της αποφυγής της ακτινοβόλησης που μπορεί να γίνει πολύ απλά μη έχοντας το κινητό στο αυτί αλλά ούτε και κοντά σε άλλα ζωτικά όργανα κατά τη διάρκεια της συνομιλίας. Γι’ αυτόν το σκοπό χρησιμοποιούμε ενσύρματο blue tooth, και το κινητό μακριά από το σώμα ή μέσα σε ειδική «θήκη προστασίας»
- Τα «όρια ασφαλείας» προστατεύουν τη δημόσια υγεία από αυτήν την ακτινοβολία; Από βιολογικής πλευράς δεν μπορούν να υπάρχουν όρια ασφαλείας για την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία της κινητής τηλεφωνίας και των συναφών υπηρεσιών (ασύρματα τηλέφωνα, ασύρματα δίκτυα κ.λπ.), η οποία άλλωστε δεν υπήρχε στη γη κατά την εξέλιξη της ζωής, σε αντίθεση με την κοσμική ακτινοβολία και τη ραδιενέργεια που υπήρχαν. Έτσι στις ιονίζουσες αυτές ακτινοβολίες έχει νόημα η οριοθέτηση «ορίων ασφαλείας», αφού ήδη υπάρχουν κάποια επίπεδα ακτινοβολίας από ραδιενεργούς πηγές στο έδαφος, στο σώμα μας (π.χ. κάλιο 40) και επίσης από το διάστημα. Κατά συνέπεια, τα λεγόμενα όρια ασφαλείας όπως έχουν προταθεί από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, δεν τα θεωρούν ασφαλή πολλοί επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μας ερευνητικής ομάδας.
- Με ποια διαδικασία ορίζονται τα «όρια ασφαλείας» διεθνώς και στην Ελλάδα;
Η διεθνής ανεξάρτητη «Επιτροπή Προστασίας από τις μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες» πρότεινε το 1998 «όρια ασφαλείας» με βάση τα μέχρι τότε επιστημονικά δεδομένα και τα κατέθεσε στην Παγκόσμιας Οργάνωση Υγείας, η οποία και τα πρότεινε στα κράτη-μέλη. Αυτά με τη σειρά τους είτε τα υιοθέτησαν είτε τα τροποποίησαν προς τα κάτω αφού οι προτάσεις της Π.Ο.Υ είναι καθαρά συμβουλευτικές. Στην Αυστρία ισχύουν όρια κατά 90% αυστηρότερα, ενώ σε άλλες χώρες είναι πολύ πιο ήπια τα πράγματα. Στην Ελλάδα ισχύουν όρια κατά 40% αυστηρότερα από εκείνα της Π.Ο.Υ. αλλά όχι ικανοποιητικά δεδομένου ότι παρόλο που παρουσιάσαμε εισήγηση με επιστημονικά τεκμήρια στην κοινοβουλευτική επιτροπή πριν από την ψήφιση του νόμου 4331/2006 δεν εισακουστήκαμε.
- Είναι συσσωρευτική η επίδραση των ακτινοβολιών στον άνθρωπο ;
Δεν γνωρίζουμε ακόμα, αλλά το γεγονός πως υπάρχουν ενδείξεις για δημιουργία όγκων μάλλον σημαίνει πως έχει αθροιστική δράση.
- Ποια είναι τα νεότερα δεδομένα για επιδράσεις των ακτινοβολιών μέσω κινητών σε πειραματόζωα και κατ’ επέκταση στην ανθρώπινη υγεία;
Υπάρχει μεγάλη συσσώρευση νέων πληροφοριών με την εντατική έρευνα που γίνεται. Είναι δύσκολο να αποτυπωθούν τα συμπεράσματα σε μία φράση, πάντως όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στην άποψη πως υπάρχουν πολλά μόρια που επηρεάζονται από την ακτινοβολία και αυτά με τη σειρά τους αλλάζουν την κυτταρική λειτουργία (π.χ. κύτταρα μνήμης και μάθησης στον εγκέφαλο) που έχει ως αποτέλεσμα τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.
Πάντως τα ευρήματα Σουηδών επιστημόνων για τη διαταραχή του ύπνου όταν χρησιμοποιηθεί κινητό λίγο προτού κοιμηθούμε, θεωρούνται πολύ σημαντικά.
Πηγή: http://www.express.gr/news/ygeia/27107oz_2008052127107.php3
